Gortbusje

Gortbusje
Luken Evers
Dit is ’n gortbuske. Een gortbusje. Daar kwam gort in. Nou moet je me niet vragen hoe veel. Maar niet te veel. Om mijn part half vol. Met gort. Dan werd het busje in kokend water gelegd waardoor de gort uitzette. Als je hem open deed ging kwam het spul eruit. Daarna werd de gort met melk verdund en kreeg je gortpap. Dit busje met gort kwam ook wel in de hooikist. Daarin werd het warm gehouden. ; Drinkenbusjes, brood en gortbusjes. Allemaal dingen voor op en van het land.

Op het land werken, bijna elke arbeider deed dat. Het was zwaar werk, maar het gaf ook een bepaalde rust bij mensen. Je was aan het werk en je dag vloog vaak om. Natuurlijk moest er ook eten en drinken op het land zijn. Mevrouw Wassenaar uit het Friese Grou weet nog goed dat de arbeiders waar zij altijd langs kwam, zogenaamde drinkenbusjes meenamen naar het land. “Ik ging er dan altijd even bij zitten als ze rond een uur of negen koffie gingen drinken”, vertelt ze. “Men kon allerlei dranken in het drinkenbusje, maar in dit geval zat er koffie in. Rond een uur of negen was die nog wel warm”.
Er werd ook brood meegenomen naar het land. Dit was geen luxe, maar het was er gelukkig wel. Vroeger werd dat niet op een broodplankje gesneden, maar dan deed de vrouw het brood tegen de borst en sneed ze, van zich af, er dikke plakken van.

Natuurlijk werden er verschillende dingen op het land verbouwd. Een van de gewassen was ‘gort’. Om de gort klaar te maken gebruikte men destijds een ‘gortbusje’. Mevrouw Wassenaar logeerde wel eens bij haar Oom en Tante en daar werd dan gortepap klaargemaakt. “Ik woonde toen in Leeuwarden en mijn ouders deden dat niet, maar bij mijn Oom en Tante at ik het graag”. De pap werd als avondeten of als ontbijt opgediend. “Het bovenstuk van een gortbusje is een huls en het onderstuk is net zo groot, maar ietsje smaller, daar ging de gort in. Met de huls sloot je het geheel af. Het busje moest dan in een pan met kokend water liggen. De grot zette dan uit en werd gaar. Daarna deed mijn Tante het in een kom, soms op een bord, en dan deden we er melk overheen. We hadden heerlijk warme gortepap. Tegenwoordig maken ze gortepap met karnemelk, maar met melk was het lekkerder vond ik.”